3JS
 

Op vrijdag 15 mei verscheen het langverwachte elfde studioalbum van de Volendamse band 3JS: De Aard Van Het Beest. In een periode waarin de evenementenbranche wereldwijd op z’n gat ligt en alle artiesten, groot en klein zonder werk zitten, komen Jan Dulles, Jaap Kwakman en hun kersverse collega Robin Küller naar eigen zeggen met ‘het meest positieve album dat ze ooit hebben gemaakt.’

Zanger Jan Dulles: ’Tegen de achtergrond van de Corona-crisis lijken de teksten van onze nieuwe songs allemaal een diepere betekenis te hebben gekregen. Ondanks dat we niet kunnen optreden om ons album te promoten denken we dat dit júist een goed moment is om dit album uit te brengen. Positief denken is het enige dat ons kan redden.’  Zelfs in de meest melancholieke stukken van 3JS klinkt altijd iets van hoop door, dus optimisme ligt sowieso in het DNA van de groep verankerd, zelfs als dat niet altijd aan de oppervlakte waarneembaar is. “Als een lied mij aan het huilen maakt, is het een geslaagd lied, maar dat wilden we nu dus niet”, licht Dulles toe over het nieuwe album. “Er komen evengoed nog wel twee ballads op te staan, al moest het over het algemeen een album zijn waar mensen blij van worden. Wat dat betreft komt ‘De Aard Van Het Beest’ misschien nog het meest in de buurt van het debuutalbum Watermensen uit 2007, dat destijds voor onze doorbraak zorgde. Dat was ook zo’n album. De ongedwongen manier van werken destijds, het feit dat er geen druk was en geen commercieel belang, daarom schreven we dat soort liedjes. Daarna werden we ‘beroepsmuzikanten’ en ‘bekend van radio en televisie’. Dan ga je soms teveel nadenken over wat je schrijft. Je gaat elk woord en elke noot onder een vergrootglas leggen en je vormt een soort profiel van jezelf en van je fans. Het zat in de aard van het beest dat we door de jaren heen alle buitenkanten van dat profiel hebben aangeraakt, dat we zo’n tweehonderd verschillende liedjes hebben opgenomen en dat we na iedere tegenslag sterker terug kwamen.”

Wisseling van de wacht
Na het noodgedwongen vertrek van Jaap de Witte werd het eerste hoofdstuk van de 3JS in 2013 afgesloten met het verzamelalbum Totzoverder, maar het trio besloot om vooral vooruit te kijken, dus nog datzelfde jaar verscheen Dichter Bij De Horizon. Jan de Witte volgde zijn vader op en werd een onmisbare factor binnen 3JS, zoals te horen is op de albums ‘7’, ‘Nu’ en de twee ‘Acoustic Christmas’-albums. Zes jaar na het vertrek van zijn vader gaf ook Jan de Witte vorig jaar in februari aan uit de groep te stappen. Dit om zich te concentreren op zijn eigen muziek en band.

De twee langstzittende J’s besloten om in een huisje op Texel aan nieuwe muziek te gaan werken. “Jan had net aangekondigd dat hij ging stoppen, dus we zaten niet zo lekker in ons vel”, weet Dulles nog. “We besloten deze mineurstemming te doorbreken door een week lang alleen maar positieve, ‘zonnige’ nummers te schrijven. Dit werd de basis voor ons nieuwe album en deze positiviteit werd een soort rode draad die we tot het einde van het productieproces hebben vastgehouden.
Een vervanger voor Jan de Witte werd gelukkig snel gevonden in de 28-jarige dorpsgenoot Robin Küller, een nieuwkomer in de Nederlandse muziekindustrie. “Robin is een geboren muzikant”, vindt Jaap Kwakman. “Hij heeft gestudeerd voor fysiotherapeut, maar de aard van het beest zorgde ervoor dat hij toch met een gitaar op het podium staat.”

De debutant zorgde meteen voor een nieuwe muzikale impuls. Het eerste nummer ‘De Toekomst’ dat ze in de nieuwe formatie schreven en als eerste single uitbrachten in september, werd één van de grootste radiohits uit de geschiedenis van de band. ‘Dat was een enorme stimulans voor ons hele team.’, legt Dulles uit, ‘Het nummer heeft een bepaalde 80’s-sound waar we toevallig voor gekozen hadden en dit viel bij al die radiostations in de smaak. Aangezien we het hele album zelf gingen produceren was dit een sound die we voor meer liedjes zouden gebruiken’.

Theatertour
De release van ‘De Aard Van Het Beest’ stond in eerste instantie gepland voor begin februari. Gelijk met de start van de gelijknamige theatertour die langs ruim dertig steden door heel Nederland zou gaan. Deze deadline werd echter bij lange na niet gehaald. Kwakman: ‘We hadden nog nooit eerder zo’n grote misrekening gemaakt. Voorgaande jaren hebben we gewerkt met externe producers (Attie Bauw, Oscar Holleman) die dan tevens zorgen voor een productieschema maar dit keer produceerden we alles weer zelf. De planning was dus ook onze eigen verantwoordelijkheid, en daar ging het mis. De agenda van vorig jaar was veel te druk met optredens en allerlei andere zaken en dat ging ten koste van de studiotijd. Dit zorgde ervoor dat de release van het album werd uitgesteld en dat we aan een theatertour moesten beginnen met allemaal songs die we nog nooit hadden gespeeld en die voor het publiek en zelfs voor onze bandleden nog totaal onbekend waren. Dit was een interessante gewaarwording.”

Geluk bij een ongeluk
Dulles vult aan: ‘We zagen hier natuurlijk wel tegenop maar we merkten toen wel gelijk het effect van de positiviteit en het zonnige karakter van de nieuwe songs. De reacties van het publiek waren louter positief. Fans kwamen gelijk naar meerdere shows omdat ze de nieuwe liedjes nog een keer wilden horen. Dit gaf ons vleugels. En nu moesten de liedjes nog geproduceerd worden. We hadden ondertussen welgeteld één nummer helemaal afgemaakt. Aan de tweede single ‘Wat je mist’ hadden we de hele decembermaand gewerkt tussen de kerst-optredens door. Dus we hadden nog zo’n acht nummers om te produceren. Ik zag de release in mei ook niet als een haalbare kaart…. en toen kwam het corona-verhaal. We hadden nog geen tien shows gedaan toen de rest van de tour moest worden afgeblazen. Na alle schrik en treurnis was de gewonnen tijd een geluk bij het ongeluk. We kregen het album op tijd af. Ook schreven we tussendoor nog het ‘corona’-liedje ‘Voor hen die wachten’ in opdracht van Bart Arens van Radio2. Ook dit werd een radio-hitje die we nog als laatste bonustrack aan het album hebben toegevoegd. Ondanks dat dit lied contrasteert met de positiviteit van de andere nummers. Ik probeer me voor te stellen dat iemand dit album over 20 jaar luistert en elf nummers lang wegzweeft op de positiviteit van de songs en dan door dat laatste nummer ineens weer meegesleurd wordt naar dat Corona-gevoel van toen. Dat lijkt me raar. Maar ook wel weer bijzonder.